06 ноември 2025
• од Станча Јаќимовски
На 6 ноември 1920 година, во тивка, но длабоко трагична сцена од балканската историја, Србија – тогаш дел од новоформираното Кралство на Србите, Хрватите и Словенците – ги окупира Западните покраини, територија од околу 1.555 квадратни километри со население од приближно 65.000 луѓе.
Настанот се одвива во согласност со Нeјскиот мировен договор, потпишан претходната година – документ што за Бугарија означи не само територијална загуба, туку и длабока национална рана.
Првата светска војна завршила катастрофално за земјата, која, стоејќи на страната на Централните сили, се најде меѓу поразените. Со потпишувањето на договорот, Бугарија беше принудена да отстапи неколку погранични области – меѓу нив и градовите Босилеград, Цариброд (денешен Димитровград) и нивните околни села, населени претежно со етнички Бугари.
Во првите денови на ноември 1920 година, српската војска без отпор ја презема контролата врз овие територии. Иако предавањето било мирно, последиците за локалното население биле длабоки и трајни. Новата власт воведува различен административен систем, нови закони и политика на постепена србизација.
Многу семејства се разделуваат од новоповлечената граница – некои засекогаш. Други, бегајќи од непознатото, ги напуштаат своите домови и се населуваат во Бугарија. За нив, тој 6 ноември не бил само датум од историјата, туку ден кога се прекинала врската со родната земја.
Во Бугарија, веста е дочекана со тишина и солзи. Владата прогласува тридневен национален траур, знамињата се спуштени на половина копје, а весниците пишуваат за „национално понижување“. За многумина, тоа бил симбол на изгубениот идеал за обединета татковина.
Со текот на децениите, темата станува чувствителна и тивко потисната, но споменот за тој ден живее меѓу генерациите. Во срцата на луѓето од Западните покраини никогаш не исчезнува чувството дека припаднале – и сè уште припаѓаат – на земја која ги носи во своето историско сеќавање.
Албин Курти ги пофали Албанците во Северна Македонија и владеењето на ВЛЕН,
Исламски предавач: Срамота е муслиманка да се прегрнува со момче кое носи шајкача
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден

