27 ноември 2025
• од Станча Јаќимовски
Европскиот парламент во средата усвои предлог кој се однесува на забраната за користење социјални мрежи од страна на деца и тинејџери под 16 години. Оваа иницијатива произлегува од растечките загрижености за негативното влијание што социјалните платформи го имаат врз менталното здравје на младите и квалитетот на јавната дебата на интернет. Предлогот беше усвоен со големо мнозинство – 483 пратеници гласаа „за“, 92 „против“, а 86 воздржани.
Забраната се однесува на социјални мрежи, веб-страници за споделување видеа и AI-четботови. Европскиот парламент смета дека лицата под 16 години не треба да имаат пристап до овие платформи, бидејќи тие создаваат сериозни ризици за младите. Овој предлог е резултат на продолжената загриженост за влијанието на технологијата врз психолошкото и емоционалното благосостојание на децата и тинејџерите.
Иницијативата доаѓа веднаш по остриот говор на францускиот претседател, Емануел Макрон, кој ги критикуваше американските технолошки компании и кинеските алгоритми, особено споменувајќи го TikTok, за создавање на атмосфера на вознемирување и малтретирање. Според Макрон, овие платформи не само што не го промовираат слободата на говор, туку создаваат хаос без ефективен надзор.
Од друга страна, бранителите на социјалните мрежи, како Илон Маск, сопственик на X и Tesla, сметаат дека овој вид регулации од страна на ЕУ се обидуваат да ги замолчат алтернативните гласови. Оваа дебата продолжува да се загрева, особено со фактот што оваа недела американски претставници ја посетиле Брисел, со цел да ги натераат европските власти да ги ревидираат дигиталните правила, нудејќи подобри трговски услови во замена.
Европската унија, сепак, одбива да ги промени своите регулативи, како Законот за дигитални пазари (DMA) и Законот за дигитални услуги (DSA), потврдувајќи дека ова е прашање на европски суверенитет. Францускиот претседател Макрон побара дополнителни мерки за да се создаде дигитален суверенитет кој ќе ги заштити младите и демократијата.
Во извештајот на Европскиот парламент се истакнува дека едно од четири малолетни лица има проблеми со прекумерно користење на мобилни телефони, што се споредува со зависност. Пратениците предупредуваат на манипулативните дизајни на платформите, како бесконечно скролање и автоматската репродукција на видеа, кои негативно влијаат на благосостојбата и концентрацијата на младите, како и на нивниот сон.
Европскиот парламент ја поздрави иницијативата на Европската комисија за развивање на апликација за верификација на возраст и воведување на европски дигитален идентитетски паричник. Тие нагласија дека платформите мора да бидат одговорни за безбедноста на младите корисници.
Со цел да ја подобри заштитата на малолетниците, Европскиот парламент повика на построго спроведување на постоечките дигитални регулативи, особено Законот за дигитални услуги, кој веќе нуди посебна заштита за малолетници.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави во својот годишен говор дека Европа може да го следи примерот на Австралија, која веќе има забрана за социјални мрежи за тинејџери. Таа истакна дека внимателно ќе се разгледуваат сите аспекти и ќе се поттикне родителите да играат активна улога во заштитата на нивните деца во дигиталниот свет.
Предлогот за забрана за социјални мрежи за деца и тинејџери под 16 години предизвикува голема дебата, која ќе продолжи да се развива во наредниот период, со цел да се најде баланс помеѓу слободата на говор и заштитата на младите.
Дали становите во Скопје вредат толку? За истите пари може да купиш остров!
Агелер уверена: С. Македонија работи на вклучувањето на Бугарите во Уставот
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден

