УНЕСКО ја критикува Северна Македонија за лошо управување со Охридското Езеро

TEMU

#1 Најпродаван артикл

Сет од 5 парчиња заштитник на кабли, прекривка за заштита на кабли од ТПУ, додатоци за заштита на кабли, без батерија, за мобилни телефони, комплет за заштита на податочни линии

4.8 (10276)

54 ден

-73%

206 ден

Купи сега

МАКЕДОНИЈА

УНЕСКО ја критикува Северна Македонија за лошо управување со Охридското Езеро

10 август 2025

• од Станча Јаќимовски

УНЕСКО остро ја критикува Република Северна Македонија за долгогодишно лошо управување со Охридското Езеро, кое е дел од светското природно и културно наследство. Според организацијата, состојбата на овој уникатен објект е сериозно загрозена.

За првпат, во 2017, 2020 и 2024 година, три последователни експертски мисии на УНЕСКО испратија „црвен картон“ до македонските власти. Во сите три извештаи јасно се наведува дека државата не успева да се грижи за езерото во согласност со принципите и обврските од Конвенцијата за заштита на светското наследство.

Локални еко-активисти предупредуваат дека долгогодишното занемарување и неправилно стопанисување доведуваат до постепена деградација на крајбрежјето. Во 2024 година, УНЕСКО алармира за прекумерна урбанизација и масовен туризам, а на Северна Македонија и Албанија им препишува серија мерки за намалување на заканите.

„Тоа значи дека овие, но и претходните влади, со своите дејствија или недејствување директно придонеле за уништување на Охридското Езеро,“ изјави Драгана Велковска од невладината организација „Зелен човечки град“.

Едно од најстарите езера во светот

Охридското Езеро, старо околу 3,5 милиони години, е дом на приближно 200 ендемични видови, меѓу кои и ретката охридска пастрмка. Тоа е еден од најважните туристички адути и извори на приходи за Северна Македонија и Албанија. Во јули годинава, National Geographic го вклучи меѓу петте најубави езера во Европа.

„Регионов не припаѓа само на нас, туку на целиот свет. Тој е еден од 49 објекти на планетата што имаат и културно и природно наследство. За мала држава како нашата, тоа е привилегија, чест и можност да ја зајакнеме меѓународната репутација,“ изјави поранешната министерка за култура Ирена Стефоска (2020–2022).

Историска и духовна вредност

Поради големиот број цркви што некогаш постоеле на неговите брегови – дури 365 – езерото го носи прекарот „Балкански Ерусалим“. Градот Охрид бил последната престолнина на Првото Бугарско Царство во времето на цар Самоил, а од 992 до 1018 година бил седиште и на Бугарската патријаршија.

Охридското Езеро од македонска страна е впишано во листата на светско наследство на УНЕСКО во 1979 година, а албанската страна во 2019 година.

Потребно е регионално партнерство

Градоначалникот на Охрид, Кирил Пецаков, истакнува дека статусот на УНЕСКО е клучен за локалната самоуправа, но додава дека реализацијата на препораките бара меѓудржавна координација.

„Факт е дека 7 или 8 од вкупно 18 препораки се однесуваат на албанската страна на езерото, што создава предизвици. Овој проблем бара сериозно меѓувладино соработување,“ нагласува Пецаков.

Регионот околу езерото опфаќа три града – Охрид и Струга во Северна Македонија и Поградец во Албанија – и има околу 170.000 жители, што е пораст од 56% во последните 50 години.