Кос: Без Бугари во Устав нема ЕУ за Северна Македонија

Северна Македонија се наоѓа пред историска можност за напредок во процесот на интеграција во Европската Унија (ЕУ), но оваа можност останува неизвесна поради политичката неподготвеност и недостатокот на консензус за клучните уставни измени. Овој застој е силен показател дека властите во државата не само што не ја сфаќаат сериозноста на обврските кон европскиот пат, туку и го доведуваат во прашање кредибилитетот на државата како посветен кандидат за членство во ЕУ.

Изјавата на еврокомесарката Марта Кос јасно укажува на загриженоста на Европската комисија дека Северна Македонија не презема доволно чекори за да ги исполни условите што произлегуваат од преговарачката рамка. Уставните измени за внесување на Бугарите како дел од народите во земјата се повеќе од симболичен гест – тие се конкретен доказ дека државата е подготвена да ги почитува европските вредности, како што се инклузијата, правата на малцинствата и добрососедските односи.

Сепак, власта покажува недостаток на лидерство и волја да го движи процесот напред. Наместо активно да работи на постигнување национален консензус за уставните измени, политичките партии се занимаваат со меѓусебни обвинувања и калкулации за краткорочни политички придобивки. Оваа стратегија на одложување не само што ја оддалечува земјата од ЕУ, туку и ја демотивира јавноста која веќе долго време очекува подобра иднина.

Дополнително, односите со Бугарија остануваат тензиони, а македонските власти не преземаат доволно проактивни чекори за да ги намалат овие тензии. Наместо тоа, доминира реторика која повеќе ја поларизира ситуацијата отколку што придонесува за решение. Недоволното внимание кон билатералните односи, истовремено, ѝ дава можност на Бугарија да поставува нови бариери во процесот на интеграција.

Северна Македонија се соочува со реален ризик да стане пример за тоа како политичкиот инат и националистичките наративи можат да ја загрозат европската перспектива на една држава. Властите мора итно да ја сфатат тежината на моментот и да преземат одлучни чекори за усвојување на уставните измени. Ова не е само техничко прашање, туку клучен тест за посветеноста на државата кон реформите и европските стандарди.

Ако Владата не успее да ја искористи оваа можност, последиците ќе бидат далекусежни – од одложување на евроинтеграциите до дополнително губење на довербата на граѓаните во институциите и иднината на државата во ЕУ. Времето за одлуки е сега, а секое понатамошно одложување е неприфатливо и штетно за интересите на земјата и нејзините граѓани.