Едвин Сугарев: Секој агресор на бугарска земја мора да се пречека не со леб и сол, туку со коњаницата на ген. Иван Колев
Русија на Путин е империја на апсолутно зло, ако ги поддржуваш, престануваш да бидеш хомо сапиенс.
„Таканаречените патриоти кои денес ја поддржуваат руската агресија во Украина не сфаќаат дека ако победи Кремљ, евроазиските варвари повторно ќе ја нападнат Бугарија. Пасивноста е некомпатибилна со совеста на творецот“, изјави за Faktor.bg познатиот поет и политичар.
Господине Сугарев, започнавте нов подкаст на крајот на јануари за војната на Русија во Украина: „24 февруари“, претставете го.
- Подкастот „24 февруари“ е посветен на војната во Украина, како и на нашиот бугарски избор во однос на сите проблеми поврзани со оваа војна - вклучително и моралните, кои сосема директно се однесуваат на моите соговорници, а ова се дел од најзначајните бугарски писатели и интелектуалци. Во првата епизода гостува Теодора Димова - епизодата веќе е реализирана и секој што сака може да ја слушне. Нова епизода од подкастот ќе биде достапна секој последен вторник во месецот - во продолжение од една година. Но, луѓето не треба да го паметат тоа, тие можат само да се претплатат на каналот на YouTube - тоа е најлесниот начин да не пропуштите ниту една интересна епизода. Се разбира, се обидовме да ја направиме серијата откриена на сите други платформи – Spotify, Apple, Google Podcasts итн. Серијата е интердисциплинарна, ќе има и текстуално електронско издание, кое, меѓу другото, ќе содржи и прегледна аналитичка студија од моја страна, која ќе го сумира односот на бугарските писатели кон војната во Украина и сродните бугарски проблеми. Ова издание ќе биде достапно преку мојата лична веб-страница „Свободата“ (svobodata.com)
Како оваа валкана војна се пробива низ совеста на писателот, низ совеста на творецот воопшто?
- Нема сомнеж дека војната во Украина е главниот политички, социјален и морален слом во современиот свет. Во овој случај, не се работи само за фактот дека во 21 век се води целосна и непромислена војна во центарот на Европа - или дека сите правила на современиот цивилизиран свет се драматично игнорирани и прегазени од агресорот - се работи и за настаните поврзани со оваа војна што се одвиваат на глобално ниво - исто како што се шират водени кругови во езерото ако фрлиме камен во него. Војната предизвика социјални катаклизми: инфлација, рецесија и енергетски ќор-сокак во многу европски земји; тоа, исто така, предизвикува комплекси на страв и психолошки нарушувања во главите на многу луѓе - бидејќи на сите им е јасно дека од руската агресија до глобален нуклеарен конфликт што може да го уништи целото човештво, сме само на еден чекор. И на крај, но не и најмалку важно, војната раѓа криза на вредности, бидејќи нè соочува со прашања на кои, поради денешната геополитичка реалност, не може да се даде јасен и дефинитивен одговор.
Во нашата историја имаме и светол пример - заколнатиот русофил дедо Вазов, по обидот на руските Козаци во 1916 година да ја освојат Добруџа, избувна:
„О Руси, браќа Славјански,
Зошто сте тука? Зошто дојдовте на балканските полиња
Немили, непоканети гости?“
- Можеме само да замислиме каква драма му се одвивала во душата за да ги напише овие стихови, особено што ги прослави Русите како ослободители кои нѐ спасиле од турскиот јарем. Но, Вазов беше вистински патриот, за него благосостојбата и слободата на татковината беа пред сѐ, и во оваа смисла руската инвазија на Добруџа ја доживуваше на адекватен начин - како агресија. За разлика од таканаречените патриоти кои денес ја поддржуваат руската агресија во Украина, не сфаќајќи дека доколку Путин победи, Бугарија несомнено ќе биде една од следните земји што ќе бидат нападнати од евроазиските варвари.
Пред 10 месеци, кога се организираше првиот митинг-концерт во Софија за поддршка на Украина, Васко Крпката рече дека познатите наши музичари и уметници одбиле да учествуваат бидејќи имале поинаков став на оваа тема. Како се поврзува пасивноста со совеста на творецот?
- Мораме навистина да се запрашаме што е тоа „друго гледиште“ во однос на агресијата. Значи, таму имаме агресор и жртва - и ако не застанете против агресорот, тогаш го поддржувате со вашиот молк, тогаш сте застанале заедно со него против жртвата. Овие музичари и уметници нека ја замислат следнава ситуација: стануваат сведоци како некој тепа некого на улица. Што ќе направат тогаш? Ќе поминат, ќе гледаат немо за да заврши ќотекот порано? Жал ми е, но наспроти отвореното насилство, формулата „секој сам си проценува“ не важи, а пасивноста во такви случаи е неспојлива со совеста на творецот - ако станува збор за вистински творец, а не за некое негово лажно подобие.
Како токсичната про-путинска пропаганда ја освои нашата територија, зошто ова гнило семе раѓа изобилство отровни плодови во Бугарија?
- Благодарение на два фактори кои се меѓусебно зависни: петтата колона на Кремљ во Бугарија, на која припаѓаат не малку моментално активни политичари, и продаденоста на медиумите, кои повеќе или помалку ја поддржуваат руската агресија, скриени зад лицемерните принципи за „друга гледна точка“ и „секој сам си проценува“. Всушност, руската пропаганда е како лепра, која навлегува дури и во националните медиуми - примерот со предавањата на Волгин е доволно елоквентен во овој поглед. Тука мора да додадеме уште еден фактор: корупцијата, преку која отсекогаш течело руско влијание кај нас и на Балканот.
Каде е проблемот на нашата историска меморија, зошто заборавивме дека во последните два века бевме жртви на рускиот и советскиот империјализам?
- Заборавивме затоа што не најдовме храброст да ги читаме скриените и постојано менувани страници од сопствената историја, на пример оние за Соединението, за војната од 1885 година, за тероризмот од 1920-тите диктиран од Москва, за нашето така наречено повторно ослободување, за убиените без судење и пресуда благодарение на руската окупација и многу други. Историската амнезија не е нешто случајно, ниту замената на историските факти - тие се свесно култивирани, а рецептот за овие процеси не е бугарски патент.
Ако војската на Путин денеска стигне до бреговите на Дунав, како треба да ги пречекаме - со леб и сол или со коњаницата на ген. Иван Колев?
- Силно се надевам дека останаа достојни Бугари кои ќе ги пречекаат како што треба да се пречека секој агресор на бугарска земја - во секој случај не со леб и сол, како што беа пречекани на многу места за време на нивната претходна агресија во септември 1944 година. Се надевам дека дотогаш од нашата национална свест ќе исчезне најсрамната бугарска максима „наведната глава сабја не ја сече“ - но којзнае... Се надеваме.
Целото интервју прочитајте го тука.