02 декември 2025
• од Станча Јаќимовски
Трошоците за живот во Македонија бележат драматичен раст, додека платите — особено минималната — остануваат речиси непроменети. Само во изминатата година животните трошоци се зголемиле за 3.152 денари, но владините најави за корекција на минималната плата во март 2026 година предвидуваат усогласување од само 1.600 денари — сума што синдикатите ја оценуваат како „симболична“ и недоволна.
Според податоците на синдикатите, синдикалната минимална потрошувачка кошничка во ноември 2024 година изнесувала 62.021 денар, а во ноември 2025 достигнала 65.173 денари — раст од речиси 5 проценти. Овие бројки покажуваат дека планираното покачување на платите воопшто не го следи реалниот пораст на трошоците, што дополнително ги оптоварува семејствата, особено оние што живеат под кирија. Во тие случаи, трошоците за основен живот надминуваат 80.000 денари.
Во меѓувреме, минималната плата останува 397 евра и нема да се менува до март 2026 година. За да се обезбеди пристоен живот, според синдикалните пресметки, потребни се најмалку 65.000 денари, а зголемувањето од 1.600 денари не само што не помага, туку го продлабочува јазот меѓу приходите и минималните семејни потреби.
Додека државите од регионот најавуваат значителни покачувања на минималната плата за 2026 година — некогаш и над 700 евра за одредени квалификации — Македонија е единствената земја која нема план за вистински, реален раст на минималецот. Овие најави дополнително го зголемуваат револтот кај работниците, кои не само што се соочуваат со инфлација од 4,5 отсто, туку и со системски игнорантски однос кога станува збор за корекција на платите.
Парадоксот е уште поголем бидејќи функционерските плати остануваат покачени за 79 проценти, додека Владата и дел од работодавачите се спротивставуваат на барањата за зголемување на минималната плата.
Од синдикатите предупредуваат: „397 евра не се живот, туку борба за преживување“ и бараат итно зголемување на минималната плата на 600–700 евра, како и корекција на платите во јавниот сектор. Како одговор на овие политики, најавуваат протести и генерален штрајк, доколку не се постигне договор.
Анкетата спроведена од Синдикатите со 1.613 испитаници покажува дека:
Заклучокот е јасен: барањето за поголем минималец не е индивидуална желба, туку колективна нужност и реална потреба.
И покрај тврдењата на дел од работодавачите дека зголемување на минималната плата би довело до затворање компании и дека работниците „не се продуктивни“, официјалните финансиски податоци го побиваат тоа.
Според Народна банка на Република Северна Македонија, нето-добивките по вработен во 2024 година значително пораснале:
Според лидерот на ССМ, овие добивки покажуваат дека секој работник не само што ја заработува платата, туку и го финансира луксузниот живот на сопствениците.
Дополнително, Централен регистар на Република Северна Македонија ги побива тезите дека фирмите се затвораат поради минималецот: со секое зголемување, се отвораат нови компании, а сè помалку се затвораат.
Работничкиот револт не е само економски туку и институционален. Економско‑социјален совет на Република Северна Македонија во текот на цела 2025 година одржал само две седници — недоволно за справување со клучните проблеми што ги засегаат работниците.
Владата го оправдувала застојот со „недостаток на репрезентативност кај синдикатите“, но истовремено не ги назначила членовите на комисијата која треба да ја утврди таа репрезентативност, со што го блокирала самиот процес.
По протестите на УПОЗ, Владата вршела притисок врз вработените во државните институции да се отчленат од Сојуз на синдикати на Македонија и да се зачленат во КСС. Стратегијата не успеала, па Владата го намалила потребниот законски процент за репрезентативност, со цел формално да ја направи КСС „репрезентативна структура“.
Синдикатите реагираат дека тоа се политички манипулации, а не реални решенија, и дека ваквиот однос ќе доведе до радикализација на протестите и губење на довербa во институциите.
Работниците и граѓаните секојдневно ја чувствуваат „инфлацијата на цените“, но не и инфлацијата на платите. Барањата се едноставни, но, според синдикатите, игнорирани:
итно покачување на минималната плата, правични колективни договори и реален социјален дијалог — без тоа, предупредуваат, протестите ќе стануваат сè погласни и сè порадикални.
ЕУ подготвува нови санкции кон Белорусија поради „хибридни“ закани кон Литванија
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден

