09 декември 2025
• од Станча Јаќимовски
Британски разузнавачки извори предупредуваат дека премиерот Кир Стармер води интензивни разговори со Србија, Косово, Северна Македонија и Босна и Херцеговина за формирање екстратериторијални центри за депортирање мигранти – план што, според нив, носи сериозни безбедносни последици.
Според „Тајмс“, британските безбедносни служби сметаат дека регионот не е соодветен за вакви операции поради силното руско политичко и разузнавачко влијание, особено во Србија. Во анализите на MI6 се нагласува дека поставување чувствителна британска инфраструктура за обработка мигранти во земји што Москва ги смета за дел од својата сфера на влијание претставува ризик од инфилтрација, саботажа и разузнавачки активности во интерес на Кремљ.
Разузнавачките процени предупредуваат дека создавањето центри за враќање на мигранти во Западен Балкан би можело директно да ја изложи Велика Британија на руски разузнавачки операции. Извори упатуваат дека руските служби би можеле да се инфилтрираат во објектите, а мигрантите кои ќе бидат испратени таму потенцијално би станале цел за експлоатација од страна на Москва.
„Практично би поставиле дел од британската национална инфраструктура во област каде Русија има далеку поголема моќ и присуство од кој било друг регион“, изјавил владин извор запознаен со безбедносната проценка. Дополнително, руското влијание се манифестира преку дигитални напади, коруптивни мрежи, организиран криминал и политичко влијание врз владите во регионот.
Особено внимание привлекува Србија, чиј претседател Александар Вучиќ одржува блиски односи со Владимир Путин и неодамна присуствуваше на церемониите за Денот на победата во Москва. Фактот што руските државјани можат слободно да влегуваат и излегуваат од Србија дополнително го комплицира безбедносниот контекст, исто како и извештаите за движење руско оружје низ земјата.
Премиерот Стармер веќе потврди дека британската влада разговара со „голем број земји“ за отворање центри за враќање на мигранти. Земјите од Западен Балкан се дел од список со околу девет потенцијални дестинации за сместување одбиени баратели на азил, по исцрпување на правната постапка во Велика Британија.
Албанија претходно беше сметана за можен партнер, но нејзиниот премиер Еди Рама го отфрли предлогот. Слични идеи беа разгледувани уште во 2022 година од претходната конзервативна влада, но тогаш беа блокирани поради противење од MI6.
Оваа недела Велика Британија започна неформални разговори и со Косово. Претседателката Вјоса Османи изјави дека Приштина е „отворена“ за дискусија за можен договор за прием на одбиени азиланти.
Сепак, експертите предупредуваат дека постојат правни и дипломатски пречки:
Иако британската влада го претставува проектот како нов пристап во управување со миграцијата, безбедносните служби остануваат скептични. Според нив, лоцирањето на критична инфраструктура во региони со силно руско влијание не е ниту разумно, ниту изводливо.
Дали планот ќе биде реализиран, ќе зависи од политичките договори со земјите од Балканот, но и од тоа колку британскиот премиер ќе ги земе предвид предупредувањата на разузнавачките служби.
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден

